Kıdem tazminatında giydirilmiş ücret hesabı

10 NİSAN 2025

Giydirilmiş ücret hesabında asıl ücrete ilave olarak işçiye düzenli sağlanan para ve para ile ölçülebilen akdi menfaatler de dikkate alınır.

Aynı işverenin bir veya değişik iş yerlerinde en az bir yıl çalışan işçiler, diğer koşulların varlığı halinde kıdem tazminatı almaya hak kazanırlar.

İş yerindeki çalışma süresi bir yılı dolmuş işçiye kıdem tazminatı ödenebilmesi için iş akdinin kıdem tazminatı almaya hak kazanacak şekilde sona ermesi gerekir.

İş sözleşmesi işçinin emekli olması, hayatını kaybetmesi, askerlik nedeniyle işten ayrılması, kadın işçilerin evlendikten sonra bir yıl içinde işi bırakması, işverenin işten çıkartması, işçinin haklı nedenle iş akdini feshetmesi suretleriyle sona ererse kıdem tazminatı ödenmesi gerekir.

Bunların yanı sıra, işçi yaş dışındaki emeklilik koşullarını yerine getirerek kendi isteğiyle işten ayrıldığında da kıdem tazminatı almaya hak kazanır.

İşçinin tazminata esas kıdem süresi, iş sözleşmesinin devam etmiş veya fasılalarla yeniden akdedilmiş olmasına bakılmaksızın aynı işverenin bir veya değişik iş yerlerinde çalıştığı süreler göz önüne alınarak hesaplanır.

İş yerinin devri veya herhangi bir şekilde bir işverenden başka bir işverene geçmesi ya da başka bir yere nakli halinde işçinin kıdem süresi, farklı iş yerlerindeki hizmet sürelerinin toplamı üzerinden hesaplanır.

Kıdem tazminatının hesaplanmasında, asıl ücrete ilaveten bireysel ya da toplu iş sözleşmesiyle işçiye sağlanmış olan para ve para ile ölçülmesi mümkün akdi menfaatler de dikkate alınır.

Aylık ücretin sabit olmayıp, parça başı, götürü veya yüzde usulü ile çalışıldığı durumlarda işçinin hak kazandığı son bir yıllık ücretin o süre içinde çalışılan günlere bölünmesi suretiyle bulunan ücret kıdem ve ihbar tazminatına esas ücret kabul edilir.

GİYDİRİLMİŞ ÜCRETE NELER DAHİLDİR?

Kıdem tazminatı hesaplamaları giydirilmiş brüt ücret üzerinden yapılır.

Ücretin dışında işçiye düzenli olarak sağlanan ücret dışı ayni veya nakdi menfaatler varsa kıdem tazminatı hesabına dahil edilir.

İşçiye sağlanan bir menfaat veya ödemenin giydirilmiş brüt ücrete dahil edilebilmesi için devamlılık arz etmesi gerekir.

Yemek, servis-yol-ulaşım, barınma-kira yardımları, bayram harçlığı, yakacak-aydınlatma bedeli, giyim yardımı, kıdem ücreti, teşvik primi, ikramiyeler ve primler devamlılık arz etmek şartıyla kıdem tazminatı hesabında giydirilmiş ücrete dahil edilir.

İşçiye özel sağlık sigortası ve hayat sigortası yapılmışsa sigorta primleri hesaba katılır.

Yargıtay kararlarına göre, işverenin iş yerinde verdiği yemek dahil her türlü yemek bedeli ile işe geliş gidişte verilen servis hizmeti dahil ulaşım parası da giydirilmiş ücret hesabına dahil edilmelidir.

İş yerinde kullanılmak üzere verilenler dışındaki giysi yardımları, kıdem tazminatına esas alınan ücrete eklenir.

Ancak, işçiye sağlanan koruyucu elbise, iş yerinde kullanılmak üzere verilen havlu, sabun ile arızi fazla çalışma, ulusal bayram, genel tatil, hafta tatili ücretleri hesaba katılmaz.

KIDEM TAZMİNATI SON ÜCRET ÜZERİNDEN ÖDENİR

Ücret dışındaki para veya para ile ölçülebilen menfaatler kıdem tazminatı hesabına dahil edilirken, son bir yıl içinde yapılan ödemeler toplamı 365’e bölünerek, bir güne düşen miktar belirlenir.

Bu tutar da 30 ile çarpılarak kıdem tazminatı hesabına dahil edilir.

Yargıtay, yıl içinde ücrete zam yapılmışsa, hesaplamalarda son yapılan ödemeyi dikkate alıyor.

Örneğin, yılda 4 ikramiye ödenen bir kişi, ilk üç ikramiyeyi 10 bin lira, sonuncu ikramiyeyi zamlı olarak 20.000 lira olarak almışsa, yıl içindeki dört ikramiye de 20.000 liradan ödenmiş kabul ediliyor.

Aynı yöntem zamlanmış yol ve yemek yardımı gibi diğer ödemeler için de geçerlidir.

YÜKSEK ÜCRETLİLERİN KIDEM TAZMİNATINA TAVAN

Kıdem tazminatı, her tam yıl için 30 günlük giydirilmiş brüt ücret üzerinden ödenir.

Bir yıldan artan süreler için de aynı oran üzerinden ödeme yapılır.

Örneğin, iş yerindeki çalışma süresi 10 yıl 4 ay olan işçiye 10 aylık ücret tutarındaki tazminata ilaveten bir aylık ücretin 3’te 1’i tutarında kıdem tazminatı ödenir.

Ancak bir yıl için ödenecek kıdem tazminatı tutarı, iş akdinin sona erdiği tarihte yürürlükte olan kıdem tazminatı tavanını aşamaz.

Kıdem tazminatı tavanı 6 ayda bir memur maaş katsayısına göre hesaplanır.

2025’in ocak – haziran döneminde kıdem tazminatı tavanı 46.655,43 TL olarak uygulanıyor.

Giydirilmiş brüt ücreti 47 bin TL olan işçi de 100.000 TL olan işçi de bu dönemde her bir yıl için 46.655,43 TL kıdem tazminatı alabilir.

DENİZ İŞ KANUNU VE BASIN İŞ KANUNUNA TABİ İŞÇİLER

İş Kanunundaki hükümler Deniz İş Kanunu’na tabi işçiler için de aynen geçerlidir.

Basın İş Kanunu’na tabi işçilerin kıdem tazminatı, son brüt ücretleri üzerinden ödenir.

Kıdem tazminatı tavanı uygulanmaz.

Ancak, Basın İş Kanunu’na tabi işçilerin kıdem tazminatı hesabında giydirilmiş ücret değil brüt ücret dikkate alınır.

Ücret dışında sağlanan akdi ve nakdi menfaatler kıdem tazminatı hesabına dahil edilmez.

Ahmet Kıvanç

akivanc@haberturk.com

https://www.haberturk.com/kidem-tazminatinda-giydirilmis-ucret-hesabi-3780942-ekonomi?page=4